07.12.2022

Arcop (l’Association Royale des Conseillers en Prévention) en Prebes (Koninklijk Vlaamse Vereniging voor Preventie en Bescherming) vierden respectievelijk in 2021 en (uitgesteld) in 2022 hun 75-jarig bestaan. Beiden ontstonden immers uit dezelfde unitaire vereniging.

In dit bericht vindt u een kort overzicht van de historiek van de vereniging van preventieadviseurs, de vieringen en andere vieringen rond het brede welzijnsgebeuren.

Historiek

Op 19 november 1946 werd de (unitaire) Vereniging van Diensthoofden voor Veiligheid en Hygiëne van België – ‘l’Association des Chefs de service de Sécurité et d’Hygiène de Belgique’ (VDVHB-ACSHB) opgericht. Dit was het gevolg van het besluit van de Regent van 11 februari 1946 tot instelling van organen voor veiligheid en hygiëne in industriële en commerciële ondernemingen en in openbare diensten en instellingen of openbare nutsbedrijven.

Bij de besluiten van de Regent van 11 februari 1946 en 27 september 1947 werd het Algemeen Reglement voor de arbeidsbescherming (ARAB) goedgekeurd. De Wet van 10 juni 1952 betreffende de gezondheid en de veiligheid van de werknemers, evenals de salubriteit van het werk was het sluitstuk van het reglementair kader. De “veiligheidschef” kwam voor in dit wettelijk kader, maar niet zijn opleiding of vorming.

De ‘Association des Industriels de Belgique’ (A.I.B.), die ervaring had rond inspectie van stoomketels en veiligheid, heeft de eerste cursussen georganiseerd voor de opleiding van deze veiligheidschefs. Een mooi historisch overzicht van de A.I.B., ondertussen omgedoopt tot Vinçotte, is te vinden op de website van Vinçotte: Vinçotte van 1872 tot nu.

Later organiseerden andere inrichters ook deze cursussen voor de opleiding van veiligheidschefs tot het koninklijk besluit (KB) van 10 augustus 1978 tot vaststelling van de aanvullende vorming opgelegd aan de diensthoofden voor veiligheid, gezondheid en verfraaiing van de werkplaatsen en aan hun adjuncten het wettelijk kader verschafte rond de opleidingen en de niveaus van een preventieadviseur. Dit KB werd later vervangen door het KB 17 mei 2007 betreffende de vorming en de bijscholing van de preventieadviseurs van de interne en externe diensten voor preventie en bescherming op het werk en is ondertussen opgenomen in boek II, titel 4 van de codex.

Meer informatie over de erkende cursussen “aanvullende vorming niveau 1 en 2” is beschikbaar via de website van de Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg (FOD Werkgelegenheid): Erkenning: Cursussen voor aanvullende vorming van preventieadviseurs. Voor de bijscholing kan de preventieadviseur inspiratie halen op de Evenementenkalender van de FOD Werkgelegenheid.

Op 19 november 1982 werd de ACSHB-VDVHB ontbonden en werden twee afzonderlijke verenigingen opgericht: de VDVHB op 4 maart 1983 voor het Nederlandse taalgebied, en op 14 april 1983 de ACSHB voor het Franstalige taalgebied.

De welzijnswet van 4 augustus 1996 verving de veiligheidswet van 1952. De (Nederlandstalige) VDVBH veranderde in 1997 zijn naam naar het huidige Prebes. De (Franstalige) ACSHB veranderde in 1998 zijn naam naar het huidige Arcop.

Een historiek van de unitaire ACSHB-VDVHB tot 1982 en het latere Arcop kan gevonden worden in het Frans op de website van Arcop: Historique Arcop (PDF, 138 KB).

In 2013 werd door Prebes een rondetafel gehouden door 5 oud-voorzitters (Arnold De Bock uit de unitaire periode en Chris Van Laethem, Henri De Meersman, Lieven Carron en Jozef Peuters uit de Prebesperiode), waar ook een deel van de historiek aan bod kwam. Meer informatie over dit gesprek is beschikbaar op de website van Prebes: VN180 rondetafelgesprek (PDF, 222 KB).

De sfeerbeelden en andere informatie van beide vieringen kunnen gevonden worden via onderstaande pagina’s:

Bepaalde passages van volgend interview met Lieve Verboven in Arbeidsrechtjournaal naar aanleiding van 100 jaar IAO kwamen ook aan bod tijdens de academische zitting: Interview: Een terug- én vooruitblik bij 100 jaar Internationale Arbeidsorganisatie: vraaggesprek met IAO-Brussel directeur Lieve Verboven.

Na afloop van deze academische zitting van 19 oktober 2022 werd bovendien een publicatie van 24 bladzijden overhandigd aan alle deelnemers. Alle Prebesleden (meer dan 7000 leden) zullen deze papieren publicatie ook thuisbezorgd krijgen bij uitgave 217 van Veiligheidsnieuws van Prebes in december 2022. Deze uitgave van veiligheidsnieuws bericht ook over de academische zitting waarvan sprake. Ondertussen is deze feestelijke publicatie ook elektronisch beschikbaar via de website van Prebes: Publicatie Prebes 75 jaar.

Daarnaast vierde de Nederlandse Vereniging voor Veiligheidskunde (NVVK) op 8 en 9 november 2022 ook zijn 75-jarig jubileumcongres, met als centraal thema “bezieling”. Meer informatie hierover is beschikbaar op de website van de NVVK: NVVK Jubileumcongres 2022. Pieter van Vollenhoven, die ook eerste voorzitter is van de Nederlandse Onderzoeksraad, sprak de leden toe bij de start van het jubileumcongres op dinsdag 8 november. Meer info over het congres op de website van Arbo-online: Pieter van Vollenhoven bij NVVK: “Zorg voor veiligheid vraagt lange adem”.

Andere vieringen van stakeholders in relatie tot de welzijnswet

Ook andere welzijnsstakeholders op internationaal en nationaal niveau vierden (naast het hogervermelde IAO) in de loop der jaren hun zoveel jaar bestaan, nieuwe wetgevende kaders of andere gebeurtenissen. Hieronder vindt u enkele voorbeelden:

Daarnaast zijn in volgende BeSWIC-artikels een aantal risico’s in een historisch perspectief geplaatst:

In dit kader is het nuttig de tentoonstelling ‘Burn” in het Industriemuseum van Gent, die welzijn in een historisch perspectief plaatst, te vermelden. Een rapportage hierover op AVS geeft een goed beeld: Tentoonstelling Burn toont de evolutie op het werk.

Hierover verscheen volgende bericht op deze BeSWIC website: Expo “Burn: van brandgevaar tot burn-out”.

In het archief en tentoonstellingsruimte van het Mundaneum in Bergen (Mons) zijn ongetwijfeld ook historische welzijnselementen te vinden.

Sinds 2007 organiseert Agoria de viering preventieadviseur van het jaar. Meer informatie is beschikbaar op de website van Agoria Award ‘Preventieadviseur van het jaar’.

In 2017 en 2018 werd hierover op BeSWIC bericht:

Af en toe zijn er ook Parlementaire vragen die verband houden met de preventieadviseur.