Code van goede praktijk “Werken in besloten ruimten”

23.10.2015

Update 05/07/2023

Tijdens zijn seminarie op 22 september 2015 heeft de federatie van de technologische industrie Agoria zijn nieuwe code van goede praktijk “Werken in besloten ruimten” voorgesteld. Tevens heeft Agoria toen de prijs “Preventieadviseur van het jaar 2015” uitgereikt. Hieronder volgt het relaas van het seminarie met een toelichting over die nieuwe code, de uitreiking van de preventieadviseur van het jaar en een overzicht van dergelijke codes in andere landen en andere sectoren.

Seminarie over de code van goede praktijk

Om deze code wat glans te geven en om de auteurs te bedanken, waren er tijdens het seminarie diverse sprekers. Er was een zeer grote opkomst met 180 ingeschrevenen uit 120 verschillende bedrijven.

Inleiding

Geert De Prez, expert Sociaal Departement bij Agoria, gaf een inleiding.

Het belang van codes van goede praktijk

Nadien gaf Paul Tousseyn, directeur-generaal van de Algemene Directie Toezicht op het Welzijn op het Werk en van de Algemene Directie Humanisering, een toelichting over het belang van codes van goede praktijk.

Hij benadrukte dat codes van goede praktijk geen nieuw fenomeen zijn. De welzijnsmaterie als doelstellingenregelgeving leent zich hier voor. Codes hebben het voordeel dat ze aan een minder stringente validatie onderworpen zijn door de sector, al of niet in ruggenspraak met de overheid. Het blijft evenwel arbeidsintensief, waar de overheid in periodes van budgettaire beperkingen niet altijd bij betrokken kan zijn.

Een zwak punt is dat codes hun eigen leven leiden en niet altijd worden geactualiseerd. Daarnaast beklemtoonde hij dat codes geen afbreuk doen aan de regelgeving met betrekking tot de risicoanalyse en het nemen van preventiemaatregelen.

Voorstelling van de code

Jo De Jonghe, expert Sociaal Departement bij Agoria, gaf een voorstelling van de code met zijn 7 hoofdstukken.

Hij beklemtoonde dat men met deze code een bewustmaking wil teweegbrengen. Een definitie geven zou al een valkuil zijn. In besloten ruimten kunnen zich 15 risico’s al of niet gecombineerd voordoen, zoals de gekende risico’s verstikking en intoxicatie (zie pagina 12 tot 20 van de code).

De code maakt een onderscheid tussen permanente en niet-permanente besloten ruimten. Hoofdstuk 5 van de code omschrijft het traject voor en tijdens de betreding met de respectievelijke maatregelen. Hoofdstuk 6 gaat over de praktische uitvoering van die maatregelen. Tenslotte eindigt de code met het toezicht en de redding in 1e en 2e lijn met verwijzing naar de literatuur daarover:

In de bijlage van de code zijn er modellen van werkvergunning en ‘laatste minuut risicoanalyse’ (LMRA) opgenomen.

U kan de code downloaden via de website van Agoria: Codes van goede praktijk.

De heer De Jonghe beëindigde zijn voordracht met het belang van het TEA-principe:

  • Trained
  • Equipped
  • Authorized

Elektronisch toezicht

Peter Vansina, adviseur bij de Afdeling van het toezicht op de chemische risico’s, gaf een toelichting over elektronisch toezicht.

Hij schetste de historiek waarbij initieel de arbeidsinspectie dit verbood op basis van artikel 53 van het Algemeen Reglement voor de Arbeidsbescherming (ARAB). Vanaf 2012 boog zich een interne werkgroep over de nieuwe technologische middelen, waarbij een demo-opstelling en shutdowns werden bezocht. Bij dit onderzoek waren er zowel overwegingen pro en contra.

Men maakte tenslotte een onderscheid tussen ruimten met actieve bronnen en zonder actieve bronnen. Aanknopingspunten vond men bij artikel 53 of artikel 54ter van het ARAB. Men stelde 5 randvoorwaarden vast waarbij een elektronisch toezicht mogelijk is. Meer info in rubriek 5.2.13 op pagina 34 tot 36 van de code.

3 praktische voorbeelden

Nadien volgden praktische voorbeelden van:

  • Aldo Swolfs, preventieadviseur bij de Group Victor Peeters
  • Xavier Deleu, Corporate Health & Safety Manager van Cofely Fabricom
  • Christian Depue, Verantwoordelijke van de afdeling Onderzoek & Ontwikeling bij het Nationaal Actiecomité voor Veiligheid en Hygiëne in het Bouwbedrijf (NAVB).

Preventieadviseur van het jaar

Mark De Locht van BASF werd verkozen tot preventieadviseur van het jaar 2015. Marc De Baets van het medisch laboratorium CRI kreeg een eervolle vermelding.

De vorige winnaars van die award waren respectievelijk:

  • 2007: Marc Peeters, Janssen Pharmaceutica
  • 2008: Raf Thierens, BASF
  • 2009: Bart De Maeyer, Electrabel Doel
  • 2010: Willy Wuyts, Total
  • 2011: Despina Efentzoglou, Caterpillar
  • 2012: Gregory Declercq, AW Europe

Meer info in dit bericht op de website van Agoria: Marc De Locht van BASF is Preventieadviseur van het jaar 2015

Een overzicht van alle prijswinnaars tot op heden via de webpagina van Agoria “award preventieadviseur van het jaar”.

Codes van goede praktijk over besloten ruimten in verschillende landen

In vele Angelsaksische landen worden gidsen al of niet per sector uitgegeven. Via de zoektermen “besloten ruimte”, “espace confiné”, “confined space” en “enge Räume” kan u al veel informatie op het internet vinden.

Wel moet men opletten tussen de cultuurverschillen en het rechtssysteem in de Angelsaksische en de Europese continentale landen.

Hieronder een onderverdeling naar sector, opleidingen of algemene codes, ongevallen en interventiestrategieën:

Codes van goede praktijk over besloten ruimten in verschillende sectoren

Er zijn diverse sectoren waar dit risicoveld aanwezig is. Hieronder een beperkt overzicht van sectoren of situaties met dit risicoveld:

Riolen

Afvalbedrijven

Bouw

Papier en karton

Scheepvaart

Spoorwegen

Transport en logistiek

Landbouw

Drank en voeding

Opleidingen en sensibilisering rond besloten ruimten

Bedrijven en opleidingsinstituten geven diverse opleidingen:

Ook in het kader van vraag 3.4 van de VCA is betreden van besloten ruimten een risicovolle taak.

Sensibilisering:

Publicaties:

Risico’s besloten ruimten

Er zijn diverse risicovelden verbonden met werkzaamheden in besloten ruimten. In de meeste gevallen wijst men enkel op de verstikkings- of intoxicatierisico’s die aanleiding hebben gegeven tot dodelijke ongevallen.

Niet-limitatieve lijst van publicaties die op de algemene problematiek inzoemen:

Dodelijke ongevallen

Niet-limitatieve lijst van publicaties die inzoemen op dodelijke ongevallen en lessen daaruit:

Het Maritime Accident Casebook (met o.a. ongevallen besloten ruimten op schepen) is niet meer beschikbaar.

Specifieke reddingcodes

Niet-limitatieve lijst van publicaties die inzoemen op reddingstrategieën:

Meer informatie

Berichten op deze website van het Belgisch kenniscentrum over welzijn op het werk BeSWIC (Belgian Safe Work Information Center) met betrekking tot besloten ruimten:

Berichten op deze BeSWIC website in indirect verband met besloten ruimten of zijn risico’s: