12.03.2015

Update 05/05/2023

In dit artikel wordt een overzicht gegeven van diverse initiatieven rond anderstaligheid op de werkplek in de meest brede betekenis. Deze initiatieven situeren zich in diverse sectoren. Sommige zijn projecten in het kader van het Europees Sociaal Fonds (ESF) en andere hebben een diversiteitsachtergrond.

In Nederland is er bovendien begin 2015 een Taalakkoord gesloten met werkgevers van ongeveer 30 sectoren over de bevordering van taalvaardigheid op de werkvloer.

Café Herman: allochtone ondernemers krijgen taalles in hun winkel

Via winkelbezoeken bouwt een medewerker van de dienst economie van de stad Mechelen een vertrouwensband op met 100 etnische kleinhandelszaken. En dat loont: vergunningen worden geregeld, winkeliers nemen deel aan braderijen, delen hun herkomstverhaal met studenten. Maar wat echt telt is dat multiculturele handelaars en hun familie het gevoel krijgen erbij te horen in hun nieuwe thuisstad. Dit kadert tevens in het taalbeleid van de stad Mechelen.

Dit project heeft samen met 2 andere projecten de titel gekregen van ESF-ambassadeurs 2015.

Meer info:

Ook het project taal van het OCMW Halle “MeePRATEN op het werk” is een initiatief in hetzelfde kader. Hierover is geen informatie meer beschikbaar. En ook dit project bij OCMW Turnhout is zinvol te vermelden: Persbericht: Nieuw traject moet anderstalige nieuwkomers sneller aan werk helpen.

Meertaligheid van Steunpunt Diversiteit & Leren

Het Steunpunt Diversiteit & Leren ijvert voor een positieve benadering van meertaligheid in het onderwijs. Samenwerking tussen leerlingen, tutoring, zelfstandige taakuitvoering, ICT en e-learning, inzet van open leermaterialen… bieden flexibele mogelijkheden om verschillende talen en taalregisters aan te spreken. Een veeltalige aanpak in de klas kan niet gerealiseerd worden zonder een open talenbeleid op schoolniveau.

Meer info:

Schoonmaaksector

De sector van de schoonmaak wordt gekenmerkt met een hoge graad van anderstaligheid en laaggeletterdheid. Zowel de stad Gent als de schoonmaakfederatie ‘Algemene Belgische Schoonmaakunie’ (ABSU) hebben erop ingespeeld door met non-verbale oplossingen aan te komen.

Met een 120 kaarten tellende kaartenset met tekeningen van bijvoorbeeld een keuken, een stofzuiger of een dweil, wil de stad Gent ervoor zorgen dat Nederlands-onkundige poetsvrouwen beter begrijpen wat van hen wordt verwacht.

Er zitten ‘plaatskaarten' in, met o.a. de keuken, ‘objectkaarten' met o.a. eettafel en ‘doekaarten' met allerlei opdrachten die tot het takenpakket van de poetshulp behoren, zoals ruiten schoonmaken en stofzuigen. Door die kaarten te combineren kunnen de opdrachtgevers aan hun anderstalige poetshulp uitleggen wat ze moet doen. Deze kaarten werden uitgereikt aan 66 Gentse dienstenchequebedrijven.

Meer info in dit artikel op Nieuwsblad.be: Praten met de Poolse poetsvrouw? Leg dan je kaarten op tafel

Ook de ABSU heeft 5 taakkaarten ontwikkeld. Om misverstanden te vermijden tussen 158 nationaliteiten worden de taakkaarten dan ook aangemaakt bij middel van pictogrammen in de logische opeenvolging van uit te voeren taken en handelingen. Een bijkomende taakkaart duidt, eveneens met pictogrammen, de materialen en producten aan die voor het uitvoeren schoonmaaktaken nodig zijn.

De 5 taakkaarten zijn:

  • Schoonmaak administratieve ruimten - regelmatig.
  • Administratieve ruimten – periodieke schoonmaak.
  • Schoonmaak sanitaire ruimten – regelmatig.
  • Sanitaire ruimten – periodieke schoonmaak.
  • Ontsmetten na reiniging.

Op de website van ABSU is hierover geen informatie meer, maar wel in het tijdschrift Proper 1 – 2016 (pag 42-43): 5 vragen over de Plan&Clean taakkaarten

Later heeft het Sectoraal Vormingsfonds van de Dienstencheques dit initiatief overgenomen met zijn Taal Ondersteunende Planner (TOP).

Contracteranto

Contracteranto biedt een online woordenboek van werkgerelateerde en veiligheidsgerelateerde terminologie in de bouw-, chemie-, staal- en zorgsector.

Contracteranto werd na de lancering eind 2013 ook voorgesteld op het Wereldveiligheidscongres in Frankfurt in 2014. Enkel een presentatie uit 2011 “Contracteranto: A communication tool for high-risk work environments where non-native speakers are involved” en informatie op de website voor Bulgaarse industrie vereniging is nog beschikbaar. De website www.contracteranto.com zelf is niet meer operationeel.

In het advies nr. 1918 van de Nationale Arbeidsraad over de nationale strategie inzake welzijn op het werk 2014-2020 (PDF) wordt er als goede praktijk hiernaar verwezen.

Fruitpluk

Sedert 2007 organiseert de Boerenbond een spoedcursus ‘Eerst hulp bij Polski’. Tijdens vijf lessen van drie uur kunnen Limburgse fruittelers de relevante woordenschat aanleren voor hun omgang met seizoenarbeiders.

Meer info:

Diverse initiatieven van de opleidingsfondsen

Verschillende opleidingsfondsen organiseren een opleiding Nederlands op de werkvloer; enkele voorbeelden:

Nederland

Begin 2015 sloten bijna 30 werkgevers uit diverse sectoren bij de Haagse Wijk- en WoonZorg (HWW Zorg) in Den Haag in het bijzijn van minister Asscher van Sociale Zaken en Werkgelegenheid een akkoord over de bevordering van taalvaardigheid op de werkvloer. Het doel van het taalakkoord is om ook andere werkgevers en werknemers te stimuleren zich in te zetten voor taalontwikkeling op de werkvloer.

Meer info op de website van Rijksoverheid: Taalakkoord: taalvaardigheid werknemers verbeteren.

Meer info