Het Europees Agentschap voor veiligheid en gezondheid op het werk (EU-OSHA) en het Europees Agentschap voor chemische stoffen (ECHA) werken samen als partners om de goede praktijken te bevorderen en het beheer van gevaarlijke stoffen op de arbeidsplaats aan te moedigen. De instrumenten en informatie van ECHA zijn een essentieel hulpmiddel in het kader van de campagne voor een gezonde werkplek ‘Gevaarlijke stoffen, zo pak je dat aan!’.
Een partnerschap dat de bescherming van de werknemers beoogt
Ingevolge de resultaten van haar Europese bedrijvenenquête naar nieuwe en opkomende risico’s volgens dewelke 38% van de Europese ondernemingen verklaren dat zij chemische of biologische stoffen gebruiken die potentieel gevaarlijk zijn op hun werkplaats, heeft EU-OSHA een sleutelpartnerschap gevormd met ECHA. Als voornaamste instelling die verantwoordelijk is voor de tenuitvoerlegging van de EU-wetgeving met betrekking tot chemische producten, heeft ECHA als opdracht om toe te zien op het veilig gebruik van chemische producten in samenwerking met partners in een ruime waaier aan beleidsdomeinen op Europees niveau en initiatieven op wereldniveau.
In 2010 hebben de twee agentschappen een memorandum van overeenstemming (Memorandum of Understanding (PDF, 302 KB)) ondertekend dat de blauwdruk vormde van hun werkrelatie. Dit document bepaalt dat het in het belang is van de twee agentschappen om nauw samen te werken en om de boodschap van bescherming tegen chemicaliën aan een zo breed mogelijk publiek te verspreiden.
In het kader van deze samenwerking heeft ECHA via haar kanalen de campagne van EU-OSHA voor een gezonde werkplek ‘Gevaarlijke stoffen, zo pak je dat aan!’ mee gepromoot. Die campagne heeft als doel de gezondheidsrisico's van blootstelling aan chemische stoffen en aan andere stoffen op de werkplaats te benadrukken.
Zo heeft EU-OSHA die campagne ook voorgesteld op de website van ECHA over chemische stoffen in het dagelijks leven en tijdens hun evenementen. De website ‘Chemische stoffen in ons dagelijks leven’ van ECHA heeft als doel het publiek te informeren over de aanwezigheid van chemische producten in voorwerpen uit het dagelijks leven, zoals in elektronica, kleding en biociden. Een afdeling is gewijd aan de veiligheid op het werk.
De agentschappen wisselen informatie met elkaar uit en organiseren samen evenementen, zoals bijvoorbeeld een bijeenkomst in Bilbao van het Network of REACH Socio Economic Analysis and Analysis of Alternatives Practitioners (NeRSAP)”, het netwerk van interveniënten bij REACH voor de socio-economische analyse en de analyse van alternatieven. Bovendien werken de agentschappen samen om materiaal te promoten dat goede praktijken en een preventiecultuur op de werkplaats stimuleert.
De sensibilisering voor nanomaterialen
Het domein van de nanomaterialen is een voorbeeld van de gemeenschappelijke belangen van EU-OSHA en ECHA. De kennis over blootstelling aan stoffen die nanomaterialen bevatten op de werkplaats evolueert snel, wat er een bevoorrecht onderwerp van maakt voor de samenwerking tussen de twee agentschappen.
EU-OSHA heeft onlangs een bijgewerkt informatieblad gepubliceerd met richtlijnen voor het verminderen van de blootstelling aan nanomaterialen op de werkplaats. Degenen die werken met stoffen die nanomaterialen bevatten, kunnen ook op de website van EU-OSHA de webpagina over dat onderwerp raadplegen met onderzoeken, goede praktijkvoorbeelden en raadgevingen: Omgaan met nanomaterialen op de werkplek.
EU-OSHA wordt ook vermeld in het Europees Observatorium voor nanomaterialen, dat bij ECHA is ondergebracht. ECHA heeft daarentegen informatie verzameld over de toxicologie van nanomaterialen en advies verstrekt aan bedrijven die wetteleijk verplicht zijn om hun stoffen te registreren, ook als zij in nanovorm worden geleverd. ECHA heeft ook een expertengroep voor nanomaterialen opgericht om deze problemen aan te pakken en kennislacunes te dichten.
Aanvullende regelgeving
Tussen de twee agentschappen werden er synergieën ontwikkeld over de wetgeving met betrekking tot de werkplaats en chemische producten. De Europese wetgeving inzake veiligheid en gezondheid op het werk richt zich specifiek op de bescherming van werknemers tegen gevaarlijke stoffen. De risicoanalyse op de werkplaats vormt de grondslag van deze wetgeving en is een wettelijke verplichting voor alle werkgevers als er op hun werkplaats gevaarlijke stoffen aanwezig zijn. Werkgevers moeten ook een specifieke hiërarchie van preventiemaatregelen volgen: eliminatie, vervanging, technologische en organisatorische maatregelen en ten slotte het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen.
Twee belangrijke onderdelen van de wetgeving inzake chemische producten, namelijk de REACH verordening voor registratie, evaluatie, autorisatie en beperking van chemische stoffen en de CLP verordening voor indeling, etikettering en verpakking, verschaffen duidelijkheid over de chemicaliën die in Europa worden vervaardigd en gebruikt met als doel om de gezondheid van mens en milieu te beschermen.
Ondernemingen moeten hun chemische producten bij ECHA registreren en informatie verstrekken over hun eigenschappen, gevaren en voorwaarden voor het veilig gebruik van die stoffen. Bovendien moeten die stoffen volgens de CLP regelmentering worden ingedeeld en moeten die pictogrammen dragen overeenkomstig de risico's. De leveranciers moeten veiligheidsinformatiebladen verstrekken voor elk gevaarlijk chemisch product dat ze aan hun klanten leveren.
Het veiligheidsinformatieblad en de eraan toegevoegde blootstellingsscenario's bevatten informatie over de eigenschappen van de stof, de gevaren, de voorzorgsmaatregelen voor bewaring en hantering, de geschikte preventiemaatregelen voor de verbonden risico's en het afgeraden gebruik. Ze bieden de werkgever een ondersteuning bij de risico-evaluatie op de werkplaats.
De nationale focal points van EU-OSHA, die de campagne voor een gezonde werkplek voeren, werken samen met de nationale helpdesks van ECHA die werden opgericht als eerste contactpunten voor vragen over de toepassing van de REACH of CLP-verordeningen.
Meer informatie over het gebruik van de informatie m.b.t. REACH en CLP op de werkplaatsen:
- in het Engels op de OSHwiki website:
- op de website van EU-OSHA: E-facts nr. 75: Gevaarlijke stoffen en succesvolle communicatie op het werk.
(Bron: Working with the European Chemicals Agency to promote the management of dangerous substances at work)