Het Europees kettingzaag certificaat: verplicht vanaf 1 september 2019 in bossen van de Vlaamse overheid

Update 21/11/2022

Vanaf 1 september 2019 moet iedereen die met een kettingzaag werkt in de Vlaamse openbare bossen over het ‘European Chainsaw Certificate’ (ECC) beschikken. Het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB) wil daarmee de veiligheid van de kettingzaaggebruiker vergroten en ongevallen vermijden.

Diverse organisaties die in Vlaanderen in de bosbouw actief zijn, hebben hierover gecommuniceerd:

In Wallonië vragen tevens enkele werkgevers dit certificaat, maar dat is nog niet expliciet door een sector of door de regelgeving opgelegd. Lees hierover volgende berichtgeving:

In Frankrijk is er het "Décret n° 2016-1678 du 5 décembre 2016 relatif aux règles d'hygiène et de sécurité sur les chantiers forestiers et sylvicoles", die opleidingen in deze sector voorziet. Hier is er geen wettelijke verwijzing naar het ECC, zodat dit formeel niet wettelijk verplicht is. Wel kan het gebruikt worden als invulling van de regelgeving.

Dat wordt bevestigd door volgende berichten:

European Chainsaw Standards

Om het aantal ongelukken met een kettingzaag bij boomverzorging en bosbouwwerkzaamheden te verminderen op Europees niveau, werd een operationeel en duurzaam certificeringsysteem voor kettingzaaggebruikers uitgewerkt. Een eerste stap in dit certificeringproces was het opstellen van een normenschaal en het ontwikkelen van examenprocedures die toepasbaar zijn in elk Europees land en die bovendien ondersteund worden door de industrie en de boomverzorgings- en bosbouwsector: de European Chainsaw Standards.

Er zijn 4 niveaus:

  • niveau 1: onderhoud en afkorten (doorkorttechnieken);
  • niveau 2: basisveltechnieken (kleine bomen);
  • niveau 3: gevorderde boomvellingstechnieken en veilige liersystemen (middelgrote en grote bomen);
  • niveau 4: windval en beschadigde boomveltechnieken.

Deze richtlijnen kunnen in meerdere talen worden gedownload op de website van de “European Forestry and Environmental Skills Council” (EFESC): Downloads - European Chainsaw Standards.

Daarnaast is er ook nog een specifieke richtlijn over kettingzaagwerk op hoogte. Deze richtlijn is enkel beschikbaar in het Nederlands en het Engels op de website van EFESC:

Meer algemene info over het welzijn op het werk in deze sector en de opleidingen is beschikbaar op de website van:

De ECC-opleiding is ook opgenomen in het document “Etude préliminaire: Première transformation du bois (PDF, 1,59 MB)” van de “Service Francophone des Métiers et des Qualifications”, dat op 26 oktober 2018 door de kamer van beroepen van de Franse gemeenschap in België is gevalideerd.

Op deze websites staat er een historisch overzicht van de ontwikkeling van deze Europese opleiding:

De EFESC (en het ECC-certificaat) werd ook vermeld als goed voorbeeld in een EU-OSHA studie. Lees volgend bericht hierover: EFESC mentioned as good example in EU-OSHA study.

Andere landen

Binnen Europa

Hierboven werd al verwezen naar Frankrijk met zijn “Décret n° 2016-1678 du 5 décembre 2016 relatif aux règles d'hygiène et de sécurité sur les chantiers forestiers et sylvicoles” en de toepassing ervan in Frankrijk.

Hieronder volgen een aantal artikelen uit andere landen over het gebruik van het certificaat of andere veiligheidsaspecten.

Nederland:

Verenigd Koninkrijk en Ierland:

Duitsland:

Oostenrijk: Landwirt: Erster Europäischer Motorsägenführerschein in Österreich vergeben.

Luxemburg: Association d'assurance accident: op pagina 40 en 44 van deze publicatie: 16. Landwirtschaft, Forstwirtschaft, Garten- und Weinbau (PDF, 3,45 MB).

Buiten Europa

Australië: Safe Work Australia: Guide to managing risks of tree trimming and removal work (PDF, 2 MB).

Verenigde Staten:

Canada: Arborist Safe Work Practices Committee: Arborist Industry Safe Work Practices (PDF, 2,19 MB).

European Tree worker, European tree technician

Naast het ECC-certificaat, bestaat er in de sector ook de opleidingen voor “European Tree worker” en “European Tree technician”. Meer informatie daarover en andere publicaties over veilig werken in en aan bomen zijn beschikbaar op de website van de “European Arboricultural Council”:

Deze organisatie heeft zich ook ingeschreven in “vision zero”. Lees hierover dit bericht: Developing a safety culture for european arborists. In dit BeSWIC werd ook al verwezen naar “vision zero”: Vision Zero-app voor een gezonde en ongevalsvrije werkplek.

Meer info

Op de website van het Zwitserse SUVA: Risques d'accidents et règles de sécurité lors de l'abattage des arbres

Op de website van Cepa: Veilig werken met kettingzaag

Op de website van de Europese Commissie: Final report: Joint Action on Machinery (Chain-saws and Vehicle lifts)