Technostress: een nieuw psychosociaal risico?

Update 12/01/2023

Op 22 februari 2019 was er aan de master veiligheidswetenschappen van de universiteit Antwerpen een lezing over technostress.

De sprekers waren:

  • Bart Vriesacker, psychosociaal preventiedeskundige, Mensura Externe Dienst voor Preventie en Bescherming op het Werk;
  • Valérie Vervliet, kabinetsadviseur van de minister van Werk en postdoctoraal onderzoeker bij de Universiteit Antwerpen.

Eén van de elementen die extra aan bod kwam, was deconnectie en de vergelijking in de omliggende landen.

De presentaties zijn niet meer beschikbaar.

Deconnectie

De wettelijke basis is te vinden in artikels 15 tot 17 van de wet van 26 maart 2018 betreffende de versterking van de economische groei en de sociale cohesie.

Die wet is van toepassing op de werknemers en de werkgevers die vallen onder het toepassingsgebied wet van 5 december 1968 betreffende de collectieve arbeidsovereenkomsten en de paritaire comités (met andere woorden van toepassing op de privésector). Deze bepalingen zijn dus niet opgenomen in de wet van 4 augustus 1996 betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk.

De wet van 26 maart 2018 bevatte nog andere bepalingen, zoals de burnout preventieprojecten en diverse tewerkstellingsbepalingen. Lees het bericht hierover op de website van de de Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg: Kamer keurt pakket werkmaatregelen van Kris Peeters goed.

Op de agenda van de zitting van 21 februari 2019 van de Waalse regering (Séance du 21 février 2019) stond het ontwerp “A21: Fonction publique régionale. Avant-projet d’arrêté relatif à la flexibilité et aux nouvelles modalités de travail. Première lecture. (GW X/2019/21.02/Doc. 9758/A.G.)”. Dat besluit zal dan van toepassing zijn op de ambtenaren van het Waals gewest van zodra het is aangenomen en in het Belgisch Staatsblad is gepubliceerd. Ondertussen is er wel een omzendbrief van 7 april 2021 van de Waalse overheid voor lokale openbare besturen rond regelmatig en/of occasioneel telewerk.

Omliggende landen

Ook in andere landen zijn er ontwikkelingen op dit vlak. Hieronder volgt een overzicht van Frankrijk en Nederland.

Frankrijk

In Frankrijk is de deconnectie geregeld via de “Loi El Khomri” van 8 augustus 2016 en opgenomen in de “Code du Travail”.

De bedrijfsakkoorden die hierover kunnen worden afgesloten bij bedrijven van meer dan 50 medewerkers, kunnen op de website “legifrance.gouv.fr” worden geraadpleegd via de database. Ga als volgt te werk:

  1. klik op “accès rapide” en dan accords de branche et conventions collectives ;
  2. klik op « tous les champs » en geef volgende kernwoorden in: Droit à la déconnexion et outils numériques ;
  3. klikken op de knop "Rechercher";
  4. men krijgt dan een lijst met de Franse documenten en cao’s over deconnectie.

Nederland

In Nederland is er begin 2019 de internetconsultatie van de Initiatiefwet Gijs van Dijk tot het recht op onbereikbaarheid.

In de gehandicaptenzorg is er begin 2020 hierover een CAO gemaakt en op 21 juli 2020 werd in de Tweede Kamer een wetsvoorstel ingediend. Op 20 mei 2021 werd dit in de Tweede Kamer der Staten-Generaal ingediend en op 24 juni 2022 behandeld (dossier 35536).

TNO heeft een kleine brochure uitgewerkt ‘Technostress reikt verder dan alleen technologie’ en op 21 juni 2017 is hierover ook een webinar georganiseerd waarbij de opname via deze link kan geconsulteerd worden.

Lezingenreeks ‘Actuele Veiligheidsproblemen’

Sedert 2015 organiseren de studenten in de master in de veiligheidswetenschappen van de universiteit Antwerpen jaarlijks een aantal lezingen rond actuele thema’s die ze bestudeerden vanuit het perspectief van de media, wetenschappelijk onderzoek en het beleid binnen het opleidingsonderdeel ‘Actuele Problemen’.

De studenten leiden het thema in waarna telkens twee sprekers vanuit verschillende disciplines hun expertise over het thema delen. Het publiek wordt uitgenodigd om in gesprek te gaan.

De lezingen en de presentaties zijn niet meer beschikbaar. Deze masteropleiding is ondertussen ondergebracht in het Instituut voor Milieu en Duurzame Ontwikkeling (IMDO) van de Universiteit Antwerpen.

Eurofound Dublin

Teleworking, digitaal werken en platformwerken zijn enkel voorbeelden van thema’s en arbeidsomstandigheden die aan bod komen in het Europees agentschap van Dublin.

Er is ook een artikel over “Right to switch off”.