Webinar over het woon-werkverkeer met de fiets en andere elementen over veilig fietsen

Naar aanleiding van de Wereldfietsdag op 3 juni 2021 heeft het Directoraat-generaal Duurzame Mobiliteit en Spoorbeleid van de Federale Overheidsdienst Mobiliteit en Vervoer (FOD Mobiliteit) op 15 juni 2021 een webinar georganiseerd over het woon-werkverkeer met de fiets.

Hieronder volgt:

Webinar van 15 juni 2021

De enquêtes uitgevoerd door de FOD Mobiliteit tonen aan dat het fietsgebruik de laatste jaren in stijgende lijn gaat. De gezondheidscrisis zou deze trend nog kunnen versterken: bij een enquête uitgevoerd in december 2020 door de FOD Mobiliteit, gaf 15% van de respondenten aan na de crisis de fiets te willen gebruiken voor hun woon-werkverplaatsingen, terwijl dit voordien 11% bedroeg.

Meer info over die enquête is beschikbaar in dit rapport op de website van de FOD Mobiliteit: Enquête BeMob: Impact van COVID-19 op de mobiliteitsgewoontes van de Belgen (2de editie) (PDF, 6 MB).

De wereldfietsdag, deze enquête en andere maatregelen om het fietsen te promoten waren de aanleiding voor het webinar.

Vijftien sprekers gaven een volledig overzicht van alle aspecten van het woon-werkverkeer met de fiets. Er werd gestart met een algemene inleiding, door Emmanuelle Vandamme, de voorzitster van het directiecomité van de FOD Mobiliteit.

Aansluitend kwamen volgende aspecten aan bod:

  • Fietsgebruik in België in cijfers: Christophe Pauwels (FOD Mobiliteit)
  • De recente maatregelen ten voordele van fietsers in de wegcode: Karel Hofman (FOD Mobiliteit)
  • Fiscaliteit en aspecten inzake sociale zekerheid van het woon-werkverkeer met de fiets: Jonas Maricau en Kim Leemans (Securex, sociaal secretariaat)
  • Fietsongevallen: statistieken: Nathalie Moreau en Freya Slootmans (Vias)
  • Fietsongevallen: regelgevend kader vanuit de welzijnswet, arbeidsongevallenwet en andere arbeidsrechtelijke bepalingen: Danny De Baere (Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg)
  • Uitwisseling van ervaringen m.b.t. het fietsbeleid binnen de onderneming: Patrick Vlasselaer (GSK), Wino Wammes (BASF) en Julie Rigo (ABVV)
  • Regionaal beleid ter bevordering van de fiets binnen de onderneming: Jan Pelckmans (Departement Mobiliteit en Openbare Werken van de Vlaamse overheid), Boris Nasdrovisky (Waalse Overheidsdienst) en Frederik Depoortere (Brussel Mobiliteit)

Er werd afgesloten met een toelichting van de Minister van Mobiliteit, de heer Georges Gilkinet.

De presentaties kunnen worden gedownload op de website van de FOD Mobiliteit onder de rubriek fietsen (en naar beneden scrollen).

Het volledige webinar kan ook terug worden bekeken via het YouTube kanaal van de FOD Mobiliteit:

Fietsen tijdens de arbeidsactiviteit

In een zeer beperkt aantal sectoren is fietsen één der activiteiten. We denken hierbij aan postbodes die de post uitreiken met de fiets of de fietskoeriers.

Daarover zijn er op de blog van deze BeSWIC website de volgende artikels gepubliceerd:

Daarnaast zijn er nog andere blogartikels rond verkeersveiligheid gepubliceerd:

Arbeidswegongevallen

Ongevallen met de fiets tijdens het woon-werk verkeer, zijn gecatalogeerd als arbeidswegongevallen. Op de website van het Federaal Agentschap van beroepsrisico’s (Fedris) staat er informatie over:

Verkeersveiligheid binnen de Benelux en Europa

Om het aantal zwaargewonden en doden op de wegen te verminderen, heeft de Europese Unie een “Vision Zero” en “Safe System” aanpak voor verkeersveiligheid vooropgesteld. Meer info daarover op de website van de Europese Commissie, in de rubriek Vervoer > Verkeersveiligheid.

Ook de ‘European Transport and Safety Council’ (ETSC) heeft met zijn project “Promoting best practice in road safety at work” (PRAISE) veel documenten opgesteld en informatie uitgewisseld. Over PRAISE is er ook dit blogartikel op deze BeSWIC website gepubliceerd: Transportveiligheid in Europa: handboek, prijzen, alcoholgebruik.

Ook de Benelux heeft een bepaald beleid. In een gezamenlijke politieke verklaring van 14 juli 2020 roepen de mobiliteitsministers van de Benelux-landen de Europese Commissie op om het fietsgebruik een prioritaire plaats te geven binnen het Europees Klimaatbeleid en de Duurzame Transport strategieën. Ze vragen de Commissie in te zetten op medefinanciering voor de aanleg van fietsinfrastructuur en middelen te voorzien om fietsbeleid te stimuleren binnen het raamwerk van de Europese Green Deal.

Meer info daarover op de website van de Benelux: Benelux-landen nemen voortouw in stimuleren van Europees fietsbeleid.

Ook binnen de Nationale Arbeidsraad (NAR) is er een dossier over mobiliteit. Dit behelst o.a. de volgende aspecten:

  • de financiële bijdrage van de werkgever in de prijs van het vervoer van de werknemers, de prijs van treinkaarten en het tariefbeleid van de NMBS;
  • de Federale Diagnostiek Woon-werkverkeer;
  • het platform “Kostprijs van het woon-werkverkeer in België”;
  • het mobiliteitsbudget.

Instrumenten van fietsorganisaties

Diverse Nederlandstalige, zoals de Fietsersbond, en Franstalige fietsorganisaties, zoals de ‘Groupe de Recherche et d’Action des Cyclistes Quotidiens’ (GRACQ), en veiligheidsinstituten, zoals het Vias institute en de Vlaamse Stichting Verkeersveiligheid (VSV), promoten het veilig fietsen naar het werk.

Hieronder enkele initiatieven om het fietsen te promoten:

Publicaties en campagnes over fietsers, kijk op de website van:

Daarnaast is er het Europees “Cycle Friendly Employer” label voor fietsvriendelijke bedrijven. Ze worden uitgereikt in 16 Europese landen, waaronder België.

Op 2 december 2014 was er in het Vlaams Parlement een conferentie over “Werknemers veilig in het verkeer”. Daarover is er dit blogartikel op deze BeSWIC website gepubliceerd: Werken aan verkeersveiligheid in bedrijven: voorstelling rapport proefproject.

Elke speler binnen de transportsector kan de norm ISO 39001:2012 gebruiken als leidraad voor de inspanningen die men levert voor de verbetering van de veiligheid op de weg. Die norm kan ook op het fietsverkeer worden toegepast. Over die norm is er dit blogartikel op deze BeSWIC website gepubliceerd: ISO 39001: nieuwe norm voor een transportveiligheidsbeheersysteem.

Om fietsen tenslotte tegen diefstal te beschermen, kan het handig zijn die te registreren. Voor Brussel is er daarvoor het fietsregistratieplatform van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Federale mobiliteitsenquête

De nieuwe enquête over woon-werkverkeer zal van 30 juni 2021 tot 31 januari 2022 worden uitgevoerd. De start van deze federale enquête was oorspronkelijk gepland voor 2020, maar is uitgesteld door de gezondheidscrisis als gevolg van het coronavirus.

Alle private of openbare werkgevers die minstens 100 werknemers in dienst hebben, moeten immers een vragenlijst invullen voor elk van hun vestigingseenheden waar minstens 30 mensen tewerkgesteld zijn. In 2017 namen 3951 verschillende werkgevers deel.

Meer info daarover op de website van de FOD Mobiliteit: Federale enquête woon-werkverkeer.

Op 11 mei 2021 hebben de Centrale Raad voor het Bedrijfsleven (CRB) en de Nationale Arbeidsraad (NAR) een advies uitgebracht met aanbevelingen over het voorstel van vragenlijst voor de editie 2021 van de federale diagnostiek. Meer info op de website van de: