In het Belgisch Staatsblad van 14 april 2023 werd het koninklijk besluit (KB) van 7 april 2023 tot vaststelling van een basisveiligheidsopleiding met betrekking tot tijdelijke of mobiele bouwplaatsen en tot verbetering van de communicatie op tijdelijke of mobiele bouwplaatsen gepubliceerd.

Basisveiligheidsopleiding

Een eerste deel van dit koninklijk besluit heeft tot doel de kennis en de vaardigheden met betrekking tot het veilig werken op een tijdelijke of mobiele bouwplaats te verbeteren door het invoeren van een basisveiligheidsopleiding.

Om op een tijdelijke of mobiele bouwplaats werkzaamheden uit te voeren met betrekking tot het realiseren van het bouwwerk, is elke aannemer ertoe gehouden aan zijn werknemers een basisveiligheidsopleiding met betrekking tot tijdelijke of mobiele bouwplaatsen te verstrekken.

Deze opleiding moet niet alleen gevolgd worden door de werknemers van een aannemer, maar ook door de werkgevers die zelf een beroepsactiviteit op de bouwplaats uitoefenen en door de zelfstandigen.

Het koninklijk besluit beschrijft achtereenvolgens:

  • het doel van de basisveiligheidsopleiding en de eindtermen ervan;
  • de regels betreffende de organisatie van de basisveiligheidsopleiding;
  • het verband tussen de basisveiligheidsopleiding en de algemene informatie- en opleidingsplicht van de werkgever;
  • de wijze waarop deze basisveiligheidsopleiding zich verhoudt ten opzichte van de noodzaak van een specifieke (beroeps)opleiding en ten opzichte van strengere regels die gelden in een bepaalde sector of bij werken met derden;
  • een regeling voor buitenlandse aannemers.

De werknemers die werkzaamheden uitvoeren op een tijdelijke of mobiele bouwplaats worden vermoed te beschikken over de kennis voorzien in de basisveiligheidsopleiding, indien aan één van de volgende voorwaarden is voldaan:

  • ze beschikken over een attest waaruit blijkt dat ze de kennis bedoeld in de basisveiligheidsopleiding hebben verworven door het volgen van een andere opleiding (het kan hier bijvoorbeeld gaan om het VCA-attest);
  • ze kunnen aantonen dat ze in de afgelopen 10 jaar tenminste 5 jaar ervaring hebben verworven door het uitvoeren van werkzaamheden op een tijdelijke of mobiele bouwplaats.

Zelfstandigen kunnen eveneens een beroep doen op dit vermoeden.

Een collectieve arbeidsovereenkomst kan de inhoud en de nadere regels betreffende de basisveiligheidsopleiding vaststellen.

Inwerkingtreding van de regeling

De wetgeving over de basisveiligheidsopleiding trad in werking op 15 april 2023.

Toch wordt er voorzien in een trapsgewijs uitrollen van de basisveiligheidsopleiding en dit om ervoor te zorgen dat iedereen die onder het toepassingsgebied van de nieuwe wetgeving valt, deze opleiding inderdaad tijdig kan volgen.

De personen die nog nooit gewerkt hebben op een bouwplaats moeten in eerste instantie in staat gesteld worden om deze basisveiligheidsopleiding te volgen en de nodige kennis te verwerven.

De personen die reeds werkzaam zijn op een bouwplaats moeten in tweede instantie in staat gesteld worden om deze basisveiligheidsopleiding te volgen. Zij beschikken over een termijn van één jaar om de nodige kennis te verwerven. Deze termijn eindigt op 15 april 2024.

Meer info

Meer informatie over de basisveiligheidsopleiding is beschikbaar op de website van de FOD Werkgelegenheid, in de rubriek Basisveiligheidsopleiding.

De volledige tekst van het KB van 7 april 2023 is beschikbaar op de website van het Belgisch Staatsblad: 7 APRIL 2023. - Koninklijk besluit tot vaststelling van een basisveiligheidsopleiding met betrekking tot tijdelijke of mobiele bouwplaatsen en tot verbetering van de communicatie op tijdelijke of mobiele bouwplaatsen.

Op deze BeSWIC-website verscheen volgend bericht over het advies van de Hoge Raad voor Preventie en Bescherming op het Werk (HRPBW) dat aanleiding gaf tot dit KB, de CAO basisveiligheidsopleiding en enkele andere aspecten van bouwrisico’s:  Basisveiligheidsopleiding tijdelijke of mobiele bouwplaatsen: advies HRPBW, praktische opleidingen Constructiv en geactualiseerde BeSWIC-berichten.

Door koninklijk besluit van 17 februari 2023 werd de CAO van 12 mei 2022 betreffende de basisveiligheidsopleidingen algemeen bindend verklaard (Belgisch Staatsblad van 24 april 2023). Hierover verscheen volgend BeSWIC-bericht: CAO Basisveiligheidsopleidingen voor de bouwsector.

Communicatie op de bouwplaats

Een tweede deel van dit koninklijk besluit heeft tot doel de communicatie op de bouwplaats te verbeteren. Hiertoe moet het veiligheids- en gezondheidsplan een aantal regels bevatten met betrekking tot de verbale en non-verbale communicatie op de bouwplaats.

Deze regels hebben betrekking op:

  • het verspreiden van informatie, instructies en bevelen aan de personen die werken op de bouwplaats, zodat zij deze te allen tijde begrijpen en daadwerkelijk kunnen toepassen;
  • de mogelijkheid voor deze personen om zich door middel van geschikte communicatiemiddelen verstaanbaar te maken;
  • het vastleggen van praktische afspraken over de communicatie en verstaanbaarheid wanneer deze personen zich in een meertalige omgeving bevinden.