Het Corona-nieuwe normaal: hoe welzijn garanderen en aanpassen in openbare diensten. Webinar via Teams (15 oktober 2020)
Vanaf de eerste Cononacrisis werd de arbeidsorganisatie ook in heel wat openbare diensten grondig doorheen geschud. Voor personeelsleden wiens functie zich ertoe leende, werd telethuiswerk de norm. Indien thuiswerk niet kon, moesten maatregelen nageleefd worden zoals de anderhalve meter afstand en het gebruik van mondmaskers.
Tijdens deze webinar kwamen vijf deskundigen aan het woord over welzijn op het werk in Coronatijden:
- Eduard De Decker, diensthoofd “Evaluatie Arbeidsgeschiktheid“ bij Medex, lichtte de Coronabesmettingen (tijdens de eerste golf) in de federale overheidsdiensten toe. Hij besprak statistieken over het aantal ziektemeldingen en aanvragen als beroepsziekte.
- Valentine Delsaux is arbeidsarts en werkt als inspecteur bij TWW Namen. Zij belichtte de rol van de preventieadviseur in het garanderen van hygiëne en gezondheid op het werk.
- Toon De Belder werkt voor het Provinciaal Veiligheidsinstituut van Antwerpen (PVI). De pijler arbeidsveiligheid werd door hem besproken onder het motto “samen staan we sterk tegen corona en voor welzijn".
- Nathalie Cock, preventieadviseur ergonoom en Lila Maas, preventieadviseur psychosociale aspecten werken beiden voor CESI. Zij onderzochten hoe je psychosociale risico’s en MSA kunt vermijden in een nieuwe arbeidsorganisatie tijdens Coronatijden.
Deze webinar werd georganiseerd door de FOD WASO, de FOD BOSA en Previus.
Herbekijk de webinar “Het Corona nieuwe normaal” op YouTube.
Download de powerpointvoorstellingen van de sprekers op de evenementenwebsite van de FOD Werkgelegenheid: Het Corona-nieuwe normaal: hoe welzijn garanderen en aanpassen in openbare diensten.
Webinar over de impact van de coronamaatregelen op het psychosociaal welzijn op het werk (YouTube)
De coronapandemie veranderde plots de hele wereld. Op verschillende vlakken werden zowel werkgevers als werknemers gedwongen om zich aan te passen aan de veranderde situatie: telewerk, economische werkloosheid, social distancing, bubbels, mondmaskers, alcoholgel, … De weerslag van al deze veranderingen is intens en dit ‘nieuwe organiseren’ brengt heel wat uitdagingen met zich mee op de werkvloer.
In dit kader organiseerde de FOD WASO op 23 november 2020 in samenwerking met de Vereniging van Organisatie-, Consumenten- en Arbeidspsychologie (VOCAP-APTO) een webinar rond de COVID-19-pandemie en de impact van het nieuwe normaal ‘de anderhalvemeterorganisatie’ op het psychosociaal welzijn op het werk. De volledige opname kan herbekeken worden op YouTube: COVID-19: Het nieuwe normaal van de anderhalvemeterorganisatie.
In dit webinar zijn zes diverse specialisten aan het woord, experten uit de academische wereld en sprekers met terreinervaring. Lees hieronder in het kort wat zij gedeeld hebben.
De COVID-19-pandemie: ervaringen van een preventieadviseur psychosociale aspecten - Anne Dumbruch (Liantis)
Mevrouw Dumbruch legde in haar uiteenzetting de nadruk op de complexiteit van de bedrijfswereld. Elke onderneming is uniek. Daarom hangt de impact van de pandemie volgens haar vooral af van de manier waarop er in elk bedrijf met de crisis wordt omgegaan. In sommige gevallen worden de bestaande risico’s versterkt, in andere gevallen ondervinden de werknemers een positieve evolutie. Bedrijven kunnen deze crisissituatie aangrijpen om zich heruit te vinden.
“The future of teamwork?” Telewerk en teamwerk in organisaties – Prof. dr. Katrien Vangrieken (KU Leuven)
“Telewerk is niets nieuw”, met deze woorden opende prof. Vangrieken haar presentatie. De COVID-crisis heeft daarentegen wel iedereen plots gedwongen om te telewerken daar waar mogelijk, zei Vangrieken. De professor doet onderzoek naar de implicaties hiervan op het samenwerken in een teamverband. Een team wordt immers volledig bepaald door zijn sociale interacties, die enorm te lijden hebben onder deze crisis, stelt Vangrieken. Daarom heeft ze vier bouwstenen naar voren gebracht die goed teamwerk in deze tijden mogelijk maken: een veilig klimaat creëren en vertrouwen verlenen, inzetten op betrokkenheid, een gedeelde teamvisie uitwerken, en empowerment en ondersteuning bieden.
Het teamverband en het vertrouwen in het team herstellen na COVID-19 – Jerry Penxten, arbeidspsycholoog
Na de pauze was Jerry Penxten aan de beurt. Volgens hem hoort stress bij het leven en de menselijke ervaring. Hij legde dit uit met de metafoor van de “emmer der stress”. Deze emmer vult zich door spanning en druk uit verschillende hoeken van onze samenleving. Ieder gaat op zijn eigen manier om met deze emmer. Sommige kunnen deze makkelijker ledigen dan anderen of hebben een grotere emmer. Deze periode wordt echter gekenmerkt door de onmogelijkheid om deze emmer te ledigen, zoals vroeger, met als gevolg een enorme opeenhoping van stress en angst. Dit kan voor chaos en extreme situaties zorgen. Dus het is van vitaal belang om de psychosociale risico’s op het werk onder controle te houden, stelt Jerry. Hij ijvert voor een volledige vernieuwing van organisaties, door de nodige tijd en afstand te nemen om SAMEN – generatie X en Y - aan een nieuwe toekomst te werken.
Welk verband houdt telewerk - voor, tijdens en na corona - met werknemerswelzijn en -prestatie? - Dr. Joni Delanoeije (KU Leuven)
Om de effecten van telewerk te onderzoeken in deze crisissituatie vertrok dr. Delanoeije vanuit onderzoek dat reeds gevoerd is voor de uitbraak van corona. Het meeste onderzoek dateert immers van toen. Deze onderzoeksbevindingen stellen dat er verschillende kenmerken zijn die bepalen of telewerk kansen, dan wel valkuilen biedt: persoonlijke voorkeuren, de privécontext, de vrijheid om een keuze te kunnen maken, vertrouwen van de leidinggevende, ... De positieve kenmerken werden echter allemaal ondermijnd in deze crisissituatie. Men zou hieruit kunnen afleiden dat er enkel negatieve effecten zouden zijn. Dr. Delanoeije heeft dit beeld echter genuanceerd en handvaten aangereikt om een win-win situatie te creëren, om van telewerk een duurzame praktijk te maken.
De impact van de coronacrisis op het mentale welzijn van de werkende Belgen - Dr. Tinne Vanderelst en dr. Sofie Vandenbroeck (IDEWE & KU Leuven)
Dr. Vanderelst en dr. Vandenbroek hebben de studievoormiddag - in het midden van de tweede golf – geëindigd met de eerste resultaten van de coronastudie die IDEWE en KU Leuven georganiseerd hebben. Er hebben in totaal vier meetmomenten plaatsgevonden tussen maart en juni, die peilden naar de impact van de COVID-19-crisis op de mentale gezondheid van de werkende Belgen tijdens de eerst golf en de versoepelingen.
De eerste resultaten wijzen op een toename van angst en depressieve gevoelens. De sprekers verklaarden dit door het gebrek aan sociale contacten, de gebrekkige structuur van het dagelijkse leven, de jobonzekerheid en de huidige financiële situatie. Ze merkten wel op dat er grote verschillen bestaan tussen de sectoren, met de zorg- en voedingssector voorop. Ook behoorden de personen die onder technische werkloosheid stonden en de alleenstaanden tot de risicogroepen.
Daarnaast hebben dr. Vanderelst en dr. Vandenbroeck diverse hulpbronnen voorgesteld voor organisaties, leidinggevenden en werknemers om de negatieve psychologische impact van de crisis te temperen: familie-ondersteunende organisatiecultuur, werkplekflexibiliteit, duidelijke werkrichtlijnen, sociale ondersteuning, veerkracht, …
