Brandpreventie

Karakteristieken van brand

Een brand is een chemische reactie tussen een brandstof (vast, vloeibaar, gas) en een oxydatiemiddel (meestal zuurstof) waarbij toevoer van warmte-energie nodig is.

branddriehoek.jpg

Er ontstaat brand als deze branddriehoek gesloten wordt.

Brandpreventie impliceert dat men ervoor zorgt dat de elementen van de driehoek niet gelijktijdig aanwezig kunnen zijn.

Brandbestrijding betekent dat men een element van de driehoek wegneemt.

Een risicoanalyse is dus nodig.

Risicoanalyse

De werkgever voert een risicoanalyse uit betreffende het brandrisico voor zijn specifieke situatie. Hij houdt hierbij in het bijzonder rekening met de volgende risicofactoren:

  • de waarschijnlijkheid van gelijktijdige aanwezigheid van een brandstof, een oxidatiemiddel en een ontstekingsbron;
  • arbeidsmiddelen, gebruikte stoffen, processen en hun eventuele interacties;
  • de aard van de activiteiten;
  • de grootte van de onderneming / inrichting;
  • het maximum aantal werknemers / andere personen aanwezig;
  • de risico’s specifiek aan aanwezigheid van bepaalde groepen personen;
  • de lokalen (ligging en bestemming)
  • de aanwezigheid van meerdere ondernemingen / instellingen op eenzelfde / aanpalende arbeidsplaats;
  • werkzaamheden uitgevoerd door externe onder­nemingen.

De risicoanalyse wordt regelmatig bijgewerkt.
De werkgever neemt op basis van de risicoanalyse de noodzakelijk materiële en organisatorische preventiemaatregelen.

Preventiemaatregelen

De preventiemaatregelen hebben als doel:

  • brand te voorkomen;
  • de veiligheid te verzekeren en indien nodig de snelle evacuatie van de werknemers en alle aanwezige personen op de arbeidsplaats zonder hen in gevaar te brengen;
  • vlug en efficiënt elk begin van brand te bestrijden om uitbreiding ervan te vermijden;
  • de schadelijke gevolgen van een brand te beperken;
  • de tussenkomst van de openbare hulpdiensten te vergemakkelijken.

Titel 3 betreffende de brandpreventie op de arbeidsplaatsen van boek III van de codex over het welzijn op het werk legt enkele zeer specifieke maatregelen op zoals het oprichten van een brandbestrijdingsdienst, het opmaken van een interventiedossier en een intern noodplan.

Constructie van het gebouw

De werkgever ziet erop toe dat het gebouw dermate ontworpen en gebouwd is, dat in geval van brand:

  • de stabiliteit van de dragende elementen en, in voorkomend geval, van de hele structuur van het gebouw gedurende een bepaalde tijd kan gewaarborgd worden;
  • het ontstaan en verspreiden van vuur en rook binnenin het gebouw beperkt wordt;
  • de uitbreiding van de brand naar aanpalende gebouwen vermeden wordt.

Hiertoe eerbiedigt de werkgever artikel 52 van het Algemeen Reglement voor de Arbeidsbescherming (ARAB).

Brandpreventie - Externe documentatie

Rubriek Brandpreventie (Website civieleveiligheid.be - FOD Binnenlandse zaken) 

De Algemene directie Civiele Veiligheid van de FOD Binnenlandse zaken geeft informatie over de wetgeving op de website Civiele Veiligheid onder de rubriek Brandpreventie.

Brandpreventie - Tools

Risico's van brand of explosie – Reeks SOBANE-strategie (FOD Werkgelegenheid – België – 2022)

De Europese en Belgische regelgeving inzake risico's van brand of explosie vereist dat elke onderneming streeft naar het vermijden of verminderen van de blootstelling van de werknemers aan deze risicofactor. Conform de SOBANE-strategie voor het beheer van beroepsgebonden risico's beschrijft deze brochure een methode op vier niveaus: opsporing, observatie, analyse en expertise. Deze methode moet het mogelijk maken om de problemen verbonden aan de risico's van brand of explosie beter te voorkomen en/of bij te sturen. De brochure sluit af met een reeks hulpfiches.

Deze publicatie is beschikbaar op de website van de FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg in de rubriek Publicaties > Risico's van brand of explosie - Reeks SOBANE-strategie.

Meer informatie is ook beschikbaar onder het thema SOBANE risicoanalyse strategie, in de rubriek Sobane-strategie toegepast op RISICO'S VAN BRAND OF EXPLOSIE.

Checklists Regelgeving – Codex, boek III, titel 3 (FOD Werkgelegenheid – België – 2014)

Titel 3 betreffende de brandpreventie op de arbeidsplaatsen van boek III van de codex over het welzijn op het werk is samengevat in fiches (checklists) beschikbaar in PDF op de website van de Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg (FOD Werkgelegenheid), in de rubriek Thema's > Welzijn op het werk > Arbeidsplaatsen > Brandpreventie op de arbeidsplaatsen > Toelichting bij titel 3 betreffende de brandpreventie op de arbeidsplaatsen van boek III van de codex over het welzijn op het werk:

E-learning welzijn op het werk (e-campus – België)

Door middel van animaties, afbeeldingen, video's, ... kan men met deze gebruiksvriendelijke tool de wetgeving inzake welzijn op het werk en de belangrijkste principes daarvan op een eenvoudige manier begrijpen om de bewustwording te vergroten en beroepsrisico's in elk bedrijf te voorkomen.

Meer info daarover is beschikbaar in de module Tools > E-learning om de eerste stappen op vlak van welzijn op het werk te zetten (gezondheid, veiligheid, PSR, MSA…) (e-campus – België).

Brandpreventie - Publicaties

Risico's van brand of explosie – Reeks SOBANE-strategie (FOD Werkgelegenheid – België – 2022)

De Europese en Belgische regelgeving inzake risico's van brand of explosie vereist dat elke onderneming streeft naar het vermijden of verminderen van de blootstelling van de werknemers aan deze risicofactor. Conform de SOBANE-strategie voor het beheer van beroepsgebonden risico's beschrijft deze brochure een methode op vier niveaus: opsporing, observatie, analyse en expertise. Deze methode moet het mogelijk maken om de problemen verbonden aan de risico's van brand of explosie beter te voorkomen en/of bij te sturen. De brochure sluit af met een reeks hulpfiches.

Deze publicatie is beschikbaar op de website van de FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg in de rubriek Publicaties > Risico's van brand of explosie - Reeks SOBANE-strategie.

Meer informatie is ook beschikbaar onder het thema SOBANE risicoanalyse strategie, in de rubriek Sobane-strategie toegepast op RISICO'S VAN BRAND OF EXPLOSIE.

Parlementaire vragen

  • 1641 Kamer - Blussen van elektrische voertuigen

  • 1566 Kamer - De normen inzake preventie van brand en ontploffing

  • 956 Kamer - Taalgebruik omtrent normen

  • 1378 Kamer - Taalgebruik omtrent normen

  • 1229 Kamer - NMBS - Brandveiligheid

  • 370 Kamer - De wetgeving in verband met de brandveiligheid in de ondernemingen

Brandpreventie - Regelgeving

  • Titel 3 betreffende de brandpreventie op de arbeidsplaatsen van boek III van de codex over het welzijn op het werk
  • Het artikel 52 van het Algemeen Reglement voor de Arbeidsbescherming (ARAB)
  • Titel 5 betreffende de opslagplaatsen voor ontvlambare vloeistoffen van boek III van de codex over het welzijn op het werk

Meer informatie en de reglementerende teksten over dit onderwerp vindt u op:

  • de website van de Algemene Directie Civiele Veiligheid van de  FOD Binnenlandse Zaken, onder de rubriek Documentatie > Regelgeving > filteren op thema "Brandpreventie".
  • de website van de FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg, in de rubriek Welzijn op het werk > Arbeidsplaatsen > Brandpreventie op de arbeidsplaatsen.

In de praktijk

  • Brandpreventie / ATEX

    Napo-video over het risico van brand en explosies op de werkplek

    In de animatiefilm “Napo in… brandalarm!” van het Europees Agentschap voor veiligheid en gezondheid op het werk (EU-OSHA) illustreren Napo en zijn collega’s het risico van brand en explosies op de werkplek en de maatregelen die kunnen worden genomen om de risico's te beperken. Een belangrijk...
  • Play it safe
    Play it safe
    Brandpreventie / Ergonomische preventie van MSA

    Game-based leerplatform “Play it safe”

    “Play it safe” is een online cloud-based leerplatform, waarmee werknemers op een veilige, leuke en efficiënte manier worden opgeleid over veiligheid en preventie aan de hand van games voor web en mobile. Onder andere EHBO, brand, ergonomie en hygiëne zijn thema’s die aan bod kunnen komen.
  • Evacuatieoefeningen
    Evacuatieoefeningen
    Brandpreventie

    Technisch dossier ‘Evacuatieoefeningen’

    De werkgever moet alle maatregelen treffen om zijn personeel te evacueren. Hij moet denken aan de opgelegde evacuatiewegen, maar hij moet zich ook vergewissen van de noodprocedures die in het interventie- en evacuatieplan van de onderneming of bedrijfsvestiging zijn opgenomen.
  • Brandpreventie

    Brandveiligheid van gevels

    Het Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf (WTCB) heeft samen met de Federale Overheidsdienst Binnenlandse Zaken een document opgesteld rond brandveiligheid van gevels van gebouwen.
  • prebes.jpg
    Brandpreventie

    Praktische tools voor brandpreventie

    De Prebes Werkgroep Documenten reikt praktische tools aan voor het beheer van de brandpreventie. Het gaat om 25 documenten in het kader van de blusmiddelen.

Nieuws en evenementen

14.12.2023

Op de blog – Organisatie van medische zorg bij CBRNe-incidenten: rapport van KCE

Het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg (KCE) heeft zich op vraag van de Federale Overheidsdienst Volksgezondheid gebogen over de...
13.11.2023

Op de blog: veilige fotovoltaïsche systemen

PV Vlaanderen heeft in samenwerking met verschillende sectororganisaties een Veiligheidshandboek PV-installatie opgesteld. Dit handboek somt de...
08.11.2023

Op de blog: Regel van Goed Vakmanschap van Fireforum rond elektrische voertuigen in parkings

De nieuwe, tweede versie van de Regel van Goed Vakmanschap van Fireforum rond elektrische voertuigen in parkings is nu dé referentie voor de...
19.09.2023

Aanpassing van de bepalingen van het Algemeen Reglement voor de Arbeidsbescherming inzake waarschuwing en alarm bij de organisatie van brandbestrijding

Op 15 september 2023 werd het koninklijk besluit van 30 augustus 2023 tot opheffing van artikel 52.10.4 van het Algemeen Reglement voor de...

Fireforum Awards 2023

22.08.2023 09:08
Op 16 november 2023 worden in het Afrikapaleis in Tervuren voor de 7de maal de Fireforum Awards voor de beste projecten rond brandveiligheid...
03.04.2023

Op de blog: sensibiliseringsstickers van Denuo rond voorkomen van afvalbranden van lithium-ionbatterijen

Om het grote publiek te sensibiliseren voor de gevaren van lithium-ionbatterijen heeft Denuo, de Belgische federatie van de afval- en recyclagesector...
20.02.2023

Op de blog: het gebruik van nitrilonderhandschoenen onder gewone brandweerhandschoenen: advies HGR

In december 2022 gaf de Hoge Gezondheidsraad (HGR) advies 9542 rond het gebruik van nitrilonderhandschoenen onder gewone brandweerhandschoenen als...
31.01.2023

Veiligheid van autoliften: checklist FOD Economie

Het gebruik van autoliften is aan een opmars bezig, zowel voor privégebruik (bijvoorbeeld in appartementsgebouwen) als in de werkomgeving. Hoewel het...
09.01.2023

SOBANE-strategie: update brochure over risico's van brand of explosie

De Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg (FOD Werkgelegenheid) heeft een bijgewerkte versie van de brochure uit de...
23.11.2022

Op de blog: campagne rond brandveiligheid in de land- en tuinbouw en updates van BeSWIC-berichten over risico’s in de sector

Op 7 november 2022 lanceerde de West-Vlaamse gouverneur Carl Decaluwé bij een landbouwer in Deerlijk de campagne “Hoe voorkom ik brand op mijn...