Tal van mensen krijgen in het dagelijkse leven en op het werk te maken met het gebruik van alcohol, drugs of van psychotrope geneesmiddelen. Hoewel het thema nog taboe kan zijn, leren de praktijken van bepaalde bedrijven of instellingen ons dat het mogelijk is om deze problematiek het hoofd te bieden.
Alcohol, cannabis en psychoactieve geneesmiddelen (slaapmiddelen, kalmeermiddelen, antidepressiva en pijnstillers) zijn de drugs die de actieve bevolking het vaakst gebruikt. Deze producten worden soms tegelijk ingenomen wat de wederzijdse effecten ervan kan versterken. Andere, minder courante drugs zijn cocaïne, amfetamines en ecstasy.
Het occasioneel of herhaaldelijk gebruik van de hierboven vernoemde producten vormt een gevaar voor de gezondheid en de veiligheid van de werknemers:
- het risico op arbeidsongevallen neemt toe;
- de kwaliteit van het werk en de productiviteit dalen;
- er kunnen problemen optreden met de collega’s die de sfeer op het werk schaden;
- het absenteïsme neemt toe.
In de ergste gevallen kan het gebruik van alcohol en drugs leiden tot werkverlies of vroegtijdig overlijden.
De impact van alcohol- en drugsgebruik kan enorm zijn voor de betrokkene maar ook voor zijn collega’s, de organisatie of de samenleving. Het is dus zeer belangrijk om dergelijke situaties te voorkomen en op tijd in te grijpen.
De werkgever beschikt over verschillende middelen om problematisch alcohol- of drugsgebruik te voorkomen. Zo zijn er de volgende regelgevingen:
- de wetgeving betreffende het welzijn op het werk (openbare en privésector);
- de collectieve arbeidsovereenkomst nr. 100 (CAO 100) (privésector).
Een paar cijfers (2013)
- 13% van de Belgische bevolking van 15 jaar of ouder consumeert in excessieve mate alcohol: meer dan 14 glazen alcohol/week bij de vrouwen en meer dan 21 glazen/week bij de mannen (WGO normen).
- 15% van de ondervraagden heeft al cannabis gebruikt (vragenlijst CAGE) en 5% een andere illegale drug.
- Ongeveer 15% van de bevolking heeft in de twee weken die de enquête voorafgingen psychoactieve stoffen gebruikt: slaapmiddelen (9%), kalmeermiddelen (7%) en antidepressiva (6%).
- Volgens de normen van de Wereldgezondheidsorganisatie drinkt 15% van de Belgische werknemers te veel.
