Neen, meestal niet, zelfs niet als u meent dat aangepast werk nodig is voor uw patiënt die door ziekte of bijwerkingen van behandeling zijn job niet volledig kan vervullen. De patiënt heeft geen "recht" op dergelijke aanpassingen.
Enkel in bepaalde omstandigheden is de werkgever wettelijk verplicht een advies omtrent werkaanpassingen te volgen:
- Ten eerste in het kader van moederschapsbescherming.
- Ten tweede is er voor de patiënt wel een echt recht om aangepast werk te verkrijgen als de verminderde arbeidscapaciteit als een 'handicap' wordt beschouwd. Volgens de Antidiscriminatiewet van 2007 kan de patiënt dan aan zijn werkgever vragen om redelijke aanpassingen te treffen. Een werknemer met een handicap, en bij uitbreiding elke chronisch zieke (bijv. een kankerpatiënt met langdurige beroepsmatige beperkingen), heeft recht op redelijke aanpassingen. Dit recht is evenwel niet absoluut. Het moet gaan om een 'redelijke' aanpassing, dus er wordt ook rekening gehouden met onder meer de kostprijs ervan, de financiële draagkracht van de werkgever, de organisatorische moeilijkheden die de aanpassing teweegbrengt ... Zo kan het installeren van een rolstoellift voor een grote werkgever wel en een kleinere niet haalbaar zijn. Belangrijk hierbij is de Vlaamse Ondersteuningspremie (VOP) van de VDAB, die het aantrekkelijker maakt voor werkgevers om personen met een arbeidshandicap in dienst te nemen. In Wallonië kunnen premies aangevraagd worden bij de Agence Wallonne pour l’intégration des Personnes Handicapées (AWIPH). In Brussel kunnen premies aangevraagd worden bij Phare (Personne Handicapée Autonomie Recherchée).
- De derde uitzondering is de re-integratieprocedure (KB van 28/05/2003 betreffende het gezondheidstoezicht). Als u, als behandelend arts, uw patiënt definitief arbeidsongeschikt verklaart (d.i. verklaren dat uw patiënt het overeengekomen werk niet langer kan uitvoeren), dan heeft uw patiënt het recht om de wettelijk voorziene re-integratieprocedure op te starten bij de arbeidsgeneesheer van zijn werkgever. Hiertoe dient hij een aangetekend schrijven te sturen naar de werkgever met de vraag naar het opstarten van de re-integratieprocedure. De arbeidsgeneesheer kan dan beslissen dat het overeengekomen werk moet worden aangepast of dat u ander werk moet worden gegeven. De werkgever kan aan deze verplichting ontsnappen als de aanpassing om technische of objectieve redenen niet mogelijk is, of omdat er geen ander werk voorhanden is, of ook omdat er 'gegronde redenen' zijn waardoor aanpassingen of ander werk redelijkerwijze niet kunnen worden vereist (bijv. financiële draagkracht werkgever). Dit laatste is vaak het geval.
Let wel: noch de Antidiscriminatiewet, noch het KB van 28/05/2003 biedt een sluitende oplossing. Het Hof van Cassatie, het hoogste gerechtshof van België, heeft reeds verscheidene keren geoordeeld dat de werkgever het recht heeft om de arbeidsovereenkomst als beëindigd te beschouwen op basis van medische overmacht (d.i. ontslag zonder opzegtermijn- of vergoeding), indien de werknemer niet langer in staat is om het overeengekomen werk uit te voeren, en dus definitief arbeidsongeschikt is. De werkgever heeft zelfs dit recht als de werknemer nog in staat is aangepast werk te verrichten! Veel lagere rechtscolleges volgen de visie van het Hof van Cassatie.
Meer informatie
Meer informatie en de regelgevende teksten zijn beschikbaar op de website van de FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg in de rubriek Thema's > Welzijn op het werk > Het gezondheidstoezicht op de werknemers