Rug- en spierpijn zijn de meest voorkomende klachten van volwassenen in Europa. Epidemiologische studies op grote schaal tonen aan dat een groot deel van de bevolking te kampen krijgt met musculoskeletale aandoeningen (MSA). Sommige beroepsgroepen, zoals vaklui in de bouw, lopen meer risico dan anderen. Zowel de werknemer als het bedrijf gaat gebukt onder de gevolgen van MSA.
Tendensen
De Europese studie uit 2010 en 2015 van de Europese Stichting tot verbetering van de levens- en arbeidsomstandigheden (Eurofound) over de arbeidsomstandigheden toont volgende tendensen voor België:
|
Gezondheidsklachten (% van de werknemers) |
2010 |
2015 |
|
Gehoorproblemen |
9 |
8 |
|
Huidproblemen |
7 |
7 |
|
Rugpijn |
44 |
46 |
|
Spierpijnen in de schouders, nek en/of de bovenste ledematen |
40 |
44 |
|
Spierpijnen in onderste ledematen (heupen, benen, knieën, voeten, etc.) |
27 |
30 |
|
Hoofdpijn, oogpijn |
37 |
33 |
|
Blessure(s), letsel(s) |
13 |
9 |
|
Angsten |
8 |
15 |
|
Algemene vermoeidheid |
34 |
37 |
Bron: Europese enquêtes naar de arbeidsomstandigheden (EWCS) van Eurofound
Deze cijfers tonen het grote aandeel MSA bij de Belgische werknemers. In 2015 verklaren meer dan 4 op 10 werknemers te lijden aan rugpijn, bijna 4 op10 aan spierpijnen in de schouders, nek en/of de bovenste ledematen en bijna 3 op 10 aan spierpijnen in onderste ledematen.
Prevalentie per sector
Behalve enkele uitzonderingen, kan elke activiteit aanleiding geven tot het ontwikkelen van MSA. Arbeiders die zwaar werk verrichten zijn dus niet de enigen die blootgesteld worden aan deze risico's. Ook werknemers die in een slechte houding werken of die altijd dezelfde bewegingen moeten uitvoeren, worden geviseerd.
Toch bestaan er verschillen tussen sectoren en beroepen. Wetenschappelijke studies over MSA maken melding van verschillende beroepen die in belangrijke mate getroffen worden door rug- en spierpijn:
- werknemers in de landbouw, bosbouw en visserij;
- bouwvakkers;
- ziekenhuispersoneel;
- werknemers in de thuishulp;
- schoonmaakpersoneel;
- kleuterleidsters;
- bestuurders van machines;
- werknemers in de distributiesector;
- horecapersoneel;
- werknemers in de transportsector en logistiek;
- …
Gevolgen voor het bedrijf
Het merendeel van de werknemers die MSA hebben, blijven aan het werk of gaan snel terug aan het werk. Bijna 85% van de mensen met rugpijn is minder dan zeven dagen afwezig. Dit is slechts de helft van het aantal verloren werkdagen. De rest wordt vertegenwoordigd door de 15% van de personen die meer dan een maand afwezig zijn.
MSA hebben niet enkel een negatieve impact op de gezondheid, maar ook op het normaal functioneren van de persoon op het werk en thuis. De onderneming ondervindt ook de gevolgen door het verminderd prestatieniveau van de werknemers met MSA. Daarenboven zijn het vaak de gemotiveerde, nauwgezette en hardwerkende werknemers die te maken hebben met chronische aandoeningen, omdat ze de eerste symptomen van de aandoening vaak aan zich laten voorbijgaan. Het ziekteverzuim van deze medewerkers is voor de onderneming vaak een groot verlies op het vlak van kennis en ervaring.