Op 12 januari 2024 bracht de Hoge Raad voor Preventie en Bescherming op het werk een advies uit over het ontwerp van koninklijk besluit (OKB) tot wijziging van boek VIII van de codex over het welzijn op het werk met betrekking tot ergonomie en preventie van musculoskeletale aandoeningen (MSA).

Het OKB heeft als doel een wetgevende basis voor de preventie van MSA te creëren. Niet enkel de titel van Boek VIII (“Ergonomische belasting”) van de codex over het welzijn op het werk zou hierdoor wijzigen, ook de structuur wordt onder handen genomen, met toegevoegde bepalingen over de preventie van MSA op het werk.

Lees het volledig advies van de Hoge Raad op de website van de Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg: Advies nr. 265 van 12 januari 2024 over het ontwerp van koninklijk besluit tot wijziging van boek VIII van de codex over het welzijn op het werk met betrekking tot ergonomie en preventie van MSA (PDS, 117KB).

Positief advies

De Hoge Raad heeft een unaniem gunstig advies gegeven OKB, mits enkele opmerkingen. De Hoge Raad erkent daarbij het belang om een volledig wetgevend kader voor de preventie van MSA op te nemen in de codex, gelet op het groot aantal langdurig zieke werknemers ten gevolge van MSA. Een modernisering van Boek VIII van de codex waarin dit OKB voorziet, is dan ook noodzakelijk volgens de Hoge Raad.

De Hoge Raad wijst erop dat het niet de bedoeling mag zijn van het OKB om het domein van de ergonomie volledig te willen omvatten. Het domein van de ergonomie is namelijk ruim, waarbij ook elementen als bijvoorbeeld comfort en gebruiksvriendelijkheid van belang zijn. Het OKB dient zich te beperken tot het bepalen van een aantal specifieke verplichtingen op vlak van ergonomie ten aanzien van de actoren in het kader van het welzijn op het werk.

Opmerkingen

De Hoge Raad deelt verschillende opmerkingen met betrekking tot het OKB. Hieronder een greep uit deze opmerkingen:

  • De definitie van “preventieadviseur-ergonoom” in het OKB kan tot verwarring leiden over de verantwoordelijken voor ergonomie op de werkvloer. In deze zin is de definitie te beperkend en sluit ze mogelijk ander deskundigen uit.
  • De definitie van “Ergonomie” werd correct geformuleerd, maar schept verwarring doordat het begrip als een discipline wordt bestempeld, terwijl ergonomie in de welzijnsregelgeving eerder moet worden beschouwd als een ergonomische aanpak, een ergonomische benadering die dient te worden gevolgd door elke preventieadviseur, en niet enkel door de preventieadviseur-ergonoom.
  • Onduidelijkheid over de definities van “musculoskeletale aandoeningen” en “musculoskeletale risico’s op het werk”.
  • De Hoge Raad vindt dat het niet aangewezen is om in dit OKB te raken aan de terminologie die een impact kan hebben op de draagwijdte van het verplicht gezondheidstoezicht. Dit wordt best op een later moment in overweging genomen wanneer de hervorming van het gezondheidstoezicht onder de loep wordt genomen.
  • Onduidelijkheid in formuleringen rond de inrichting en de aanpassing van de werkposten en de biomechanische factoren.
  • De Hoge Raad is van mening dat de werkgever regelmatig en in elk geval één keer per jaar moet nagaan of de risicoanalyse ergonomie moet geactualiseerd worden, alsook bij elke wijziging die de blootstelling van werknemers aan musculoskeletale risico’s op het werk kan beïnvloed. De Hoge Raad vraagt dat het OKB wordt aangevuld in deze zin.
  • Opmerkingen over het inschakelen van preventieadviseur-ergonoom en zijn/haar rol bij de risicoanalyse ergonomie.
  • De Hoge Raad is van mening dat de werkgever de preventiemaatregelen genomen op basis van de risicoanalyse ergonomie in elk geval één keer per jaar moet evalueren.

Update van de BeSWIC-berichten over ergonomie en MSA

Tegelijkertijd werd van de gelegenheid gebruik gemaakt om een aantal berichten rond de thema’s Ergonomie en MSA en de zoektermen “Ergonomie” en “MSA” bij te werken. Ook werden meer artikelen gekoppeld aan thema’s, sectoren, tags en hyperlinks naar nieuwe artikels.

Op korte termijn zullen ook de berichten rond het thema Telewerk bijgewerkt worden.