Dienstencheque-werknemers worden tijdens hun werk potentieel blootgesteld aan risico’s m.b.t. hun welzijn. Net als de voorgaande campagnes, had de nationale campagne 2023 als doelstelling het verbeteren van de arbeidsomstandigheden van de dienstenchequewerknemers (veiligheid en gezondheid) die de activiteit huishoudhulp thuis bij de gebruikers uitvoeren.
Tijdens de nationale campagne 2023 werden opnieuw een aantal kernpunten van de reglementering die het welzijn van de werknemers moeten garanderen, onderzocht in de dienstencheque-onderneming en werd daar nagegaan hoe het toezicht op de naleving van de verplichtingen voorzien in de welzijnsreglementering wordt uitgeoefend.
Rekening houdend met de 3 meest vastgestelde inbreuken tijdens de nationale campagne 2022 werd in de dienstencheque-ondernemingen onderzocht of de essentiële elementen van het dynamisch risicobeheersysteem (DRBS) werden toegepast en of de nodige preventiemaatregelen werden genomen. Aandacht werd hierbij besteed aan de vraag of de aanwezige risicoanalyses correct en volledig waren, alsook of de werknemers onderworpen werden aan een voorafgaand en periodiek gezondheidstoezicht, met name voor gezondheidsrisico’s ten gevolge van het manueel hanteren van lasten en een blootstelling aan chemische agentia.
Voorts werd bijzondere aandacht besteed aan de validering door de werkgever van de tijdens de opleiding door de werknemers verworven vaardigheden, alsook aan het effectieve toezicht door de werkgever op de toepassing van deze vaardigheden door de werknemers op de werkplek, meer bepaald bij de gebruiker thuis.
Door het bijzondere karakter van hun werkplek, kan er immers niet permanent toezicht worden uitgeoefend door de werkgever en de leden van zijn hiërarchische lijn. Daarenboven is ook het toezicht door de inspectie verre van evident, omdat de sociaal inspecteurs in tegenstelling tot de klassieke arbeidsplaatsen, waar ze steeds vrije toegang toe hebben, slechts in zeer beperkte en welomschreven gevallen gemachtigd zijn om tot woonstbetreding over te gaan gelet op de grondwettelijke onschendbaarheid van de woning.
Tijdens de nationale vervolgcampagne 2023 werden in totaal 83 inspectiebezoeken uitgevoerd, waarbij 47 vervolgbezoeken in dienstencheque-ondernemingen die tijdens de nationale campagne in 2022 zijn bezocht en 36 nieuwe bezoeken in dienstencheque-ondernemingen.
Van de 47 vervolgbezoeken werden er 29 schriftelijke waarschuwingen overeenkomstig artikel 21,2° SSW en 2 schriftelijke adviezen overeenkomstig artikel 21, 1° SSW opgemaakt. Daarnaast werden 31 processen-verbaal tot vaststelling van een inbreuk overeenkomstig artikel 21, 5° opgemaakt, waarvan 13 processen-verbaal tot vaststelling van een inbreuk werden opgemaakt voor 13 juridische entiteiten die deel uitmaken van 1 technische bedrijfseenheid.
Van de 36 nieuwe bezoeken in de dienstencheque-ondernemingen werden 34 schriftelijke waarschuwingen en 3 schriftelijke adviezen opgesteld.
De top 3 van vastgestelde inbreuken had terug hoofdzakelijk betrekking op de volgende verplichtingen:
- de aanwezigheid van de specifieke risicoanalyses (chemische agentia, manueel hanteren van lasten en moederschapsbescherming);
- het verplicht gezondheidstoezicht: voorafgaand en periodiek;
- toezicht door de hiërarchische lijn bij de gebruiker om na te gaan of het materiaal (chemische agentia, arbeidsmiddelen) geschikt is voor of voldoende aangepast is aan het uit te voeren werk, zodat de veiligheid en de gezondheid van de werknemers tijdens het gebruik ervan kunnen worden gewaarborgd.
De resultaten van deze vervolgcampagne (2023) (PDF, 416 KB) zullen nu verder worden besproken met de sociale partners in de schoot van het Uitvoerend Bureau van de Hoge Raad voor Preventie en Bescherming op het Werk en worden meegedeeld aan de sociale partners van het paritair sub-comité van de erkende ondernemingen die buurtwerken- of diensten leveren.
Lees voor meer informatie over de resultaten van de nationale campagne van 2022 in de dienstenchequesector volgend nieuwsbericht: Inspectiecampagne van de Arbeidsinspectie – Toezicht op het welzijn op het werk in de dienstenchequesector.
Binnen het meerjarencontroleprogramma van FOD Werkgelegenheid is een verdere opvolging voorzien in het jaar 2024.