Uit een reeks dodelijke ongevallen op de spoorwegen is het belang van een standaardisering van trainingsprocedures gebleken. Daarom hebben de Vereniging van Aannemers van Spoorwegwerken (UASW), de Federatie van Algemene Aannemers van de Bouw (Faba) en Infrabel – Tuc Rail hun krachten gebundeld met Constructiv, de dienstverlenende organisatie van en voor de bouwsector.
Vanaf 1 januari 2024 zullen alle toegangspassen melding moeten maken van het feit dat de houder geslaagd is in het examen.
Dit artikel biedt wat meer informatie over deze certificatie, soortgelijke initiatieven en de Maxaffiches. Tenslotte wordt er naar enkele BeSWIC-berichten rond spoorwegveiligheid verwezen.
Certificatie
Naar aanleiding van een reeks dodelijke ongevallen gingen in een specifieke werkgroep opdrachtgevers en aannemers samen op zoek naar manieren om de veiligheid op en rond het spoor te verhogen.
Eind 2022 publiceerde Infrabel – Tuc Rail een intentieverklaring, waarin gesteld werd dat werknemers die werken uitvoeren in de spooromgeving, opgenomen in Bundel 61 (PDF, 1,15 MB) en Bundel 63 (PDF, 1,95 MB), in het bezit moeten zijn van een certificaat dat aantoont dat er een veiligheidsopleiding is gevolgd en dat ze geslaagd zijn voor een examen, geverifieerd door een onafhankelijke instantie.
Begin 2023 ondertekende de UASW het ‘Safety Charter’ van Infrabel. Dit was het startpunt voor enkele andere initiatieven. Meer informatie hierover in volgend bericht op de website van de UASW: Ondertekening safety Charter.
Een van de initiatieven was de persoonscertificatie. De vaardigheden die de werknemers tijdens de opleidingen hebben verworven, zullen gecontroleerd worden door middel van een examen, dat vanaf 1 januari 2024 van toepassing is. Dit examen kan worden afgelegd in het bedrijf onder toezicht van de diensten van Constructiv, in een opleidingscentrum of via de Construbus. Nieuw aangeworven personeel of personeel dat een eerste opdracht uitvoert bij Infrabel krijgt een overgangsperiode van 3 maanden.
Men vermoedt dat ongeveer 3.000 werknemers hieronder vallen. Het examen duurt ongeveer één uur, is voorlopig enkel beschikbaar in het Nederlands en Frans (maar voorleesexamen mogelijk) en bevat 7 thema’s:
- Kennis van de spoorwegomgeving
- PBM en signalisatiekledij
- Organisatie van de werken
- Risico’s teweeggebracht door spoorvoertuigen in beweging
- Elektrische risico’s
- Specifieke rollen
- Noodsituaties, ongevallen en incidenten
Het examen bevat 20 meerkeuzevragen, waaronder 4 essentiële vragen. Om geslaagd te zijn, moet men minstens 12 op 20 behalen en mag men maximum 1 fout maken op de essentiële vragen. Het certificaat is 3 jaar geldig. Personen kunnen zich voorbereiden via de e-learnings van Infrabel.
Meer informatie
Alle informatie is beschikbaar op een specifieke webpagina op de website van Infrabel voor leveranciers en aannemers.
Voor deze opleidingen heeft Constructiv een specifieke webpagina gemaakt: Aanbod Constructiv persoonscertificatie 'Basisveiligheid Spoorwegwerken'.
Meer informatie is ook beschikbaar op de website van de UASW:
Op de website van Infrabel – Tuc Rail vindt men andere opleidingsinformatie rond spoorrisico’s:
- Veiligheidsboekje - Je welzijn op het werk , van A tot Z (PDF, 7,07 MB);
- Eenheid 61 Risico's teweeggebracht door spoorvoertuigen in beweging;
- Eenheid 62 Bediende aan het werk/ lid van de ploeg aan het werk in de verschillende;
- VP_VA_Eenheid nr. 02: Film (PDF, 91,6 MB);
- op het YouTube-kanaal van Infrabel – Tuc Rail:
Andere veiligheidsinitiatieven
Deze opleiding vervangt de opleiding basisveiligheid niet. Deze basisveiligheidsopleiding werd ingevoegd bij de regelgeving rond tijdelijke of mobiele bouwplaatsen. Hierover verscheen volgend BeSWIC-bericht: KB tot vaststelling van een basisveiligheidsopleiding met betrekking tot tijdelijke of mobiele bouwplaatsen en tot verbetering van de communicatie op tijdelijke of mobiele bouwplaatsen.
In Nederland heeft men Veilig Toegang Op het Spoor (VTOS) en het digitaal veiligheidspaspoort (DVP).
Daarnaast werd een wereldwijd systeem ontwikkeld voor de evaluatie van bedrijven die aan de spoorwegindustrie leveren, in het verleden bekend als de ‘International Railway Industry Standard’ (IRIS) en nu als ISO22163.
Twee nieuwe Max-affiches
Sinds 2017 voert de UASW de campagne Max voor veiligheid, hij is op het goede spoor!.
In 2022 waren er reeds 13 affiches ontwikkeld. In 2023 werden er 2 nieuwe Maxaffiches uitgebracht:
- Geen certificaat, geen toegang!
- Vooraleer u het spoor opnieuw in dienst stelt, controleer het vrijeruimteprofiel
In het verleden verschenen al diverse berichten over Max op deze BeSWIC-website:
- Nieuwe Max-affiche rond de gevaren van kwartsstof en geluidsoverlast bij spooractiviteiten
- Aannemers van spoorwegwerken lanceren 3 nieuwe Max-affiches en brengen daarmee de teller op 12
- Aannemers van spoorwegwerken lanceren 3 nieuwe affiches in het kader van de campagne “Max voor veiligheid, hij is op het goede spoor!”
- Aannemers van spoorwegwerken lanceren campagne “Max voor veiligheid, hij is op het goede spoor!”
Deze affiches kunnen ook allemaal samen gedownload worden op de website ‘Buildingyourlearning’ van Constructiv: Max voor veiligheid, hij is op het goede spoor!.
Rond veiligheid langs de sporen en ongevallen verschenen volgende BeSWIC-berichten:
- Succesvolle multidisciplinaire studievoormiddag rond veilig werken in de spoorwegenbouw
- Veiligheid langs de sporen en op het perron
- Onderzoek van leerrijke ongevallen in de transportsector
Tenslotte zijn volgende videogetuigenissen rond spoorwegongevallen van Infrabel TV, beschikbaar op het YouTube-kanaal van Infrabel, het vermelden waard:
- Drama op spoor: Tony
- Drama op spoor: Steven
- Drame sur les voies - Carla (in het Frans)
- Drama op het spoor – Joël
- Drame sur les voies - Benoît Gilson (in het Frans)